การช็อปปิ้งเพื่อบำบัด, หรือ “Retail Therapy”, ได้รับการศึกษาอย่างละเอียดเกี่ยวกับผลกระทบทางจิตใจที่มีต่อคนเรา โดยหนึ่งในผลกระทบคือการปล่อยสารโดปามีนในสมอง, ซึ่งมักเกิดขึ้นไม่เพียงเมื่อซื้อสินค้าเท่านั้น แต่ยังรวมถึงในระหว่างที่เราคิดถึงหรือคาดหวังจะได้สินค้านั้นๆ ด้วย การได้รับสารโดปามีนนี้สามารถช่วยเพิ่มความรู้สึกดีและความตื่นเต้นที่มากับการคาดหวังผลตอบแทนจากการซื้อสินค้า
การเสพติดการช็อปปิ้งมักเกิดจากหลายปัจจัยที่ทำงานร่วมกัน ซึ่งรวมถึงทั้งสาเหตุทางจิตวิทยาและสังคม นี่คือบางส่วนที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมนี้:
- ความรู้สึกที่ได้รับรางวัล – เมื่อคนเราซื้อของ, สมองจะปล่อยสารโดปามีน, ซึ่งเป็นสารเคมีที่ทำให้รู้สึกดี ทำให้การช็อปปิ้งเป็นกิจกรรมที่น่าพึงพอใจและสามารถนำไปสู่การเสพติดได้
- การหลีกหนีจากความเครียด – บางคนอาจใช้การช็อปปิ้งเป็นวิธีหนีจากความเครียดหรือความรู้สึกไม่สบายใจในชีวิตประจำวัน การซื้อของใหม่สามารถทำให้คนรู้สึกควบคุมและมีอำนาจเหนือสถานการณ์ในชีวิตได้
- อิทธิพลทางสังคมและการตลาด – โฆษณาและสื่อสังคมออนไลน์มีบทบาทใหญ่ในการเพิ่มการบริโภค โดยแสดงให้เห็นถึงการใช้ชีวิตที่หรูหราหรือมีความสุขผ่านการมีสินค้าต่างๆ
- เทคโนโลยีและความสะดวก – ด้วยการเติบโตของการช็อปปิ้งออนไลน์, การเข้าถึงสินค้าที่หลากหลายได้ง่ายขึ้นและสามารถทำได้ทุกที่ทุกเวลา ซึ่งทำให้บางคนหยุดการช็อปปิ้งได้ยากยิ่งขึ้น
- ความต้องการความพึงพอใจทันที – ในสังคมที่เน้นความพึงพอใจทันที, การซื้อของใหม่สามารถให้ความรู้สึกสำเร็จหรือความพึงพอใจทันทีได้ ซึ่งสามารถนำไปสู่การช็อปปิ้งมากเกินไป
การเข้าใจสาเหตุที่ทำให้บุคคลหนึ่งเสพติดการช็อปปิ้งสามารถช่วยให้พวกเขาแก้ไขพฤติกรรมนี้และหาวิธีการจัดการที่เหมาะสมได้.
การช็อปปิ้งเพื่อบำบัด (Retail Therapy) มีงานวิจัยหลายชิ้นที่สำรวจถึงผลกระทบทางจิตใจที่มีต่อคนเรา เช่น การช่วยบรรเทาความเครียดหรือความรู้สึกไม่ดี นี่คือการสรุปข้อมูลจากงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง:
- การศึกษาผลกระทบของการช็อปปิ้งต่ออารมณ์ – งานวิจัยหลายชิ้นพบว่าการช็อปปิ้งสามารถปรับปรุงอารมณ์ในระยะสั้นได้ โดยการช็อปปิ้งช่วยให้ผู้คนรู้สึกมีอำนาจเหนือสถานการณ์และช่วยให้พวกเขาหลีกหนีจากความเครียดในชีวิตประจำวัน
- การช็อปปิ้งและการตัดสินใจทางอารมณ์ – มีการศึกษาที่แสดงให้เห็นว่าการตัดสินใจซื้อของของบุคคลมักจะได้รับอิทธิพลจากอารมณ์ โดยคนที่มีความเครียดหรือมีอารมณ์ต่ำมักจะมีโอกาสทำการซื้อแบบกระตุ้นมากกว่า
- การศึกษาเกี่ยวกับการช็อปปิ้งเป็นการบำบัด – การช็อปปิ้งเป็นการบำบัดได้รับการยอมรับว่าเป็นวิธีการจัดการกับความเครียดและความรู้สึกแย่ๆ อย่างหนึ่ง โดยบางการศึกษาชี้ให้เห็นว่ามันสามารถนำไปสู่การสร้างประสบการณ์ที่ดีและความพึงพอใจในชีวิต
- ผลกระทบระยะยาวของการช็อปปิ้งเพื่อบำบัด – แม้ว่าการช็อปปิ้งสามารถช่วยบรรเทาอารมณ์ในระยะสั้น แต่การศึกษาบางชิ้นก็ได้เตือนเกี่ยวกับผลลัพธ์ระยะยาวที่อาจเป็นปัญหา เช่น ปัญหาทางการเงินหรือความสัมพันธ์ที่แตกหักเนื่องจากการใช้จ่ายมากเกินไป
อย่างไรก็ตาม, การช็อปปิ้งที่ดูเหมือนเป็นกิจกรรมที่บรรเทาอารมณ์ได้ในระยะสั้นอาจนำไปสู่ปัญหา เช่น ความเสพติดในการช็อปปิ้ง จากแหล่งที่มาที่ให้ข้อมูลถึงผลกระทบของการช็อปปิ้งเพื่อบำบัดและสาเหตุที่อาจทำให้มีผลเสียในระยะยาว (Cleveland Clinic) (NUS Business School)
